Gospodarka liniowa (linear economy) zdominowała systemy gospodarcze świata. Wydobywamy surowce, wytwarzamy produkty i konsumujemy, a na koniec wyrzucamy przez co stają się odpadami. Ten typ gospodarki uzależnia nas od dużych zasobów surowców i energii w celu wytworzenia nowych produktów, a sam proces sprawia, że utraconych jest wiele cennych zasobów.
Symbioza miejska jest częścią gospodarki o obiegu zamkniętym (circular economy), w której resztki zasobów są recyrkulowane poprzez ich ponowne wykorzystanie, przeprojektowanie lub recykling.
Odpady żywnościowe to części jedzenia odcięte lub będące pozostałością procesu przygotowywania jedzenia lub pozostające po spożyciu posiłku. Może to być mięso, owoce i warzywa – zarówno surowe, jak i gotowane – lub fusy z kawy i zużyte ziarno, które są pozostałością po parzeniu kawy. Potencjał fusów kawy został wykorzystany przez dwie duńskie firmy, które zaoferowały swoje rozwiązania w Kopenhadze.
Beyond Coffee
Beyond Coffee hoduje jadalne grzyby na produktach odpadowych, takich jak fusy z kawy. Współpracując z duńskimi biurowcami odbierają od nich zużyte resztki pozostałe z parzenia kawy.
Aby firmy mogły podzielić się swoimi fusami po kawie, muszą traktować je jak żywność, a nie jak odpady. Kiedy fusy są zalewane gorącą wodą następuje proces pasteryzacji, a wszystkie bakterie i zarodniki grzybów zostają zabite. Następnie wkłada się je w zamkniętym pojemniku do lodówki, aby utrzymać proces konserwacji.
Proces odbioru fusów wygląda następująco: zadaniem pracownika biurowca jest opróżnienie na koniec dnia wszystkich ekspresów do kawy. Następnie wkłada je w zamkniętym pojemniku do lodówki. Beyond Coffee odbiera je w każdy piątek (bezpłatnie). Sprawdza się jakość fusów, po czym miesza się je z kulturą grzybów i pakuje do worków, monitoruje je. Po miesiącu grzyby są gotowe do zbioru. W sumie zbiory grzybów mogą się odbyć dwukrotnie. Na koniec fusy wysyła się do ekologicznego gospodarstwa, aby tam służyły nawożeniu gleby.
Kaffe Bueno
Firma Kaffe Bueno udowadnia, że fusy z kawy mają wiele zastosowań. Poprzez ich przetworzenie firma produkuje i sprzedaje olej, który jest stosowany w produktach do kosmetycznych, pielęgnujących skórę i rany, nutraceutykach i w żywności.
„Kawa to coś więcej niż tylko kofeina. Kofeina to tylko 1% z niej” mówi Alejandro Franco, założyciel i współwłaściciel przedsiębiorstwa.
Po opracowaniu technologii umożliwiającej ekstrakcję m.in. olej z fusów kawy, Kaffe Bueno skontaktowała się w 2017 r. z Duńskim Instytutem Technologicznym, który pomógł przetestować technologię ekstrakcji oleju w ich laboratorium. Finansowanie badań Kaffe Bueno otrzymało m. in. od Duńskiej Agencji Ochrony Środowiska i Komisji Europejskiej.
Na początku firma kontaktowała się z lokalnymi kawiarniami, ale spotkali się z brakiem zainteresowania lub niewielkimi ilościami fusów. Wtedy zaczęli kontaktować się z większymi firmami i sieciami hoteli.
Obecnie Kaffe Bueno otrzymuje fusy z kawy z hoteli i biur większych, ale także od dużego producenta kawy w Finlandii, który zainwestował w firmę i dostarcza największe ilości fusów, a te przetwarzane są na olej w Alfa Laval Innovation House.
Na mniejszą skalę nawiązano współpracę z siecią hoteli Sinatur oraz firmą odzieżową Ganni. Od tych firm Kaffe Bueno otrzymuje fusy z kawy, dokonuje ekstrakcji i przekazuje olej producentowi mydła, z którego następnie korzystają ci sami partnerzy.
Z Kaffe Bueno, Alejandro ma nadzieję pomóc rolnikom uzyskać lepszy dochód z kawy, ponieważ nowa technologia tworzy lepsze wykorzystanie całego zbioru – nie tylko 1% z niego.
Powtarzającym się w obu przypadkach wyzwaniem jest stworzenie w Kopenhadze infrastruktury do wymiany fusów kawowych, zwłaszcza jeśli w przyszłości planuje się współpraca z małymi lokalnymi firmami: brakuje części logistycznej (chłodni, magazynów), aby firmy mogła zbierać większe ilości kawowych odpadów.
Więcej informacji: Beyond Coffee (https://beyondcoffee.dk/) Kaffe Bueno (https://www.kaffebueno.com/)
Źródła zdjęć: https://beyondcoffee.dk/ , https://www.kaffebueno.com/, IG: @kaffebueno